Küresel bazda imalat sektöründe üretim Ağustos ayında artarken, yeni siparişler ve istihdam artışlarında zayıflama yaşandı, yeni ihracat siparişleri değişiklik göstermedi, artan girdi maliyetlerine bağlı olarak enflasyonist baskılar arttı, önümüzdeki 1 yıl için güven algısı son iki yılın en düşüğüne geriledi. Genel olarak güçlü iç dinamiklerin hakim olduğu küresel ekonomide imalat sektörünün durgunluk yaşayan Türkiye’de güven algısı tazelenmedikçe ekonomisinin iyileşmesi mümkün gözükmüyor. Katma değeri yüksek yapısal reformların devreye alınıp dış politikada olumlu adımlar atılması halinde hem likidite olanakları hem fiyatlar genel seviyesi hem talep hem üretim hem de istihdam tarafında iyileşme görülecektir. Aksi halde ekonomi uzun dönemli bir kısır döngüde savrulacak.
Detaylar…
ABD’de imalat sektörü Ağustos ayında güçlü seyrini korudu. Üretim, yeni siparişler ve ihracat satışlarındaki artıştan kaynaklandı; istihdam arttı. Girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artışta düşüş kaydedildi.
Euro Bölgesi’nde imalat sektörü güçlü büyüme seyrini korurken özellikle ihracat siparişlerinde son 2 yılın en zayıf artışı görüldü. Bu zayıflıkta Euro’daki değerlenmeden ziyade talepteki zayıflık ve riskten kaçınmanın etkisi olduğu belirtiliyor. Öte yandan fabrika satış fiyatlarında son 1 yılın en zayıf artışın görülmesi önümüzdeki aylarda tüketici enflasyonunda aşağı yön ihtimalini doğurdu.
Çin’de imalat sektörü PMI endeksi Ağustos ayında son 14 ayın düşüğü olan 50,6 seviyesine geriledi. Yeni siparişler Mayıs 2017’den bu yana en düşük artışını kaydetti, yeni ihracat siparişleri son beş aylık düşüşünü sürdürdü, istihdamda zayıf yönlü eğilim devam etti. Girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarında ise yukarı yönlü baskı görüldü.
Japonya’da ise imalat sektörü PMI endeksi Ağustos ayında yurt içi piyasanın desteğiyle 52,5 seviyesine yükseldi, ihracat siparişlerinde düşüş yaşandı. Enflasyon tarafında satış fiyatlarında son 10 yılın en hızlı yükselişi yaşandı.
Vietnam, Filipin, Endonezya, Malezya, Tayland, Singapur, Myanmar’dan oluşan Asya bölgesinde imalat sektörü üretimi ve yeni siparişlerde hızlı bir artış kaydedilirken ihracat satışlarında düşüş yaşandı. Bölge genelinde artan girdi maliyetleri enflasyonist baskıyı artırıyor. Her ne kadar çıktı fiyatları 6 ayın en yükseğine çıkmış olsa da hala girdi maliyetlerindeki artışın gerisinde.
Meksika’da imalat sektöründe büyüme zayıflama eğilimde. Sektörde istihdam ve üretim kaybı gözlendi. Fiyat tarafında girdi maliyetleri ve fabrika satış fiyatlarında yükseliş hâkim.
Brezilya’da Dolar-Real kurunda yılbaşından Ağustos sonuna kadar yaşanan %28’lik değer kaybının Brezilya’nın ihracat performansında artış getirmiş olsa da ithal girdi maliyetlerindeki sert artış üreticilerin maliyetlerini yukarı çekerek ürün çıkış enflasyonunda sert yükselişe sebep olmuştur. Brezilya’da imalat firmaları girdi maliyetlerini düşürmek amacıyla satın alımlarını azaltırken işten çıkarma yolunu tercih etmişlerdir.